نامگذاری عسل
عسل ماده شیرین و غلیظی است که توسط زنبوران عسل از شهد گلها جمعآوری شده و تغییر شکل مییابد و سپس در داخل سلولهای مومی کندو ذخیره میشود. این عسل کاملاً طبیعی و سرشار از مواد غذایی و حیاتبخش بوده و میتواند تمام نیازهای غذایی را برطرف کند، زیرا زنبور تمام املاح و ویتامینهای موجود در گل را به شکل عسل میپروراند و آن را قابل جذب در خون میسازد.
انواع عسل طبیعی را معمولاً به چند صورت طبقه بندی می نمایند :
1- بر اساس منبع جمع آوری شهد گل و نوع گیاهی که زنبور عسل از آن شهد جمع آوری می کند :
معمولاً زنبورهای عسل، شهد را از چندین گیاه جمع آوری می نمایند، ولی در بعضی مناطق کوهستانی ممکن است یک گیاه به صورت غالب در منطقه وجود داشته باشد که مورد استفاده زنبور عسل واقع شده، در این صورت می توان عسل طبیعی بدست آمده را به نام گیاه فوق نامید مانند:عسل آویشن، عسل گون، کنار (سدر).
گاهی نیز ممکن است محل استقرار کلنی های زنبور عسل در نزدیک مناطق وسیع کشاورزی که یک محصول در آن کاشت می شود قرار گیرد، در اینصورت عسل طبیعی بدست آمده را می توان به نام آن محصول نامگذاری نمود، مانند عسل مرکبات، شبدر، اسپرس.
در بعضی از مناطق نیز گیاه خاصی غالب نمی باشد و عسل طبیعی به دست آمده می تواند حاوی چندین شهد گل باشد که اصطلاحاً عسل چند گلی یا عسل مخلوط می گویند و گاهی نیز زنبوردار، عسل طبیعی مناطق مختلف را با تکنیک های خاص با هم ترکیب می کند که آن را عسل چهل گیاه می نامند.
جدول : انواع عسل و خواص آن
نام گیاه |
رنگ عسل |
کاربرد |
آویشن |
قرمز |
ضد( سرفه ، زخم معده ، خستگی ، ضعف و بی حالی) رفع عفونتهای عمومی، تقویت بینایی، ضد صرع و تشنج، درمان تنگی تنفس و معالج دردهای مفاصل. تقویت حافظه و انرژی زا ، مفید برای عادت های ماهیانه دردناک ، مقوی مغز و اعصاب، مفید برای دردهای شکمی و روده، مفید برای سرفه و گلودرد و دیابت بی مزه، |
اکلیل کوهی |
کهربایی روشن |
ضد(سرفه ، نارسایی کبد ، خستگی ، دوران نقاهت ، ورم معده ، سنگ صفرا ، گاز شکم ، ضعف و بی حالی "عسل درجه یک" |
شبدر |
بیرنگ وروشن |
تلاشهای فیزیکی شدید و طولانی "بهترین نوع عسل" |
اسطو خودروس |
زرین |
ضد(سر درد. میگرن. بیخوابی. ناراحتیهای مجاری تنفسی.انگلهای روده ای و تب) "عسل درجه یک " |
بلوط |
تیره |
جلوگیری از( واریس ، ضعف وبی حالی ، کم خونی ، ناراحتی های گردش خون) "عسل درجه دو" |
مریم گلی |
کهربایی روشن یا تیره زرین |
جلوگیری از ( افسردگی ، فشار خون ، کم خونی ، ضعف و بی حالی) ضد عفونت بدن، مقوی معده، نافع برای سرفه و ضد عفونی کننده دستگاه گوارش. |
زیرفون |
سبز متمایل به زرد کم رنگ |
ضد (بیخوابی واعصاب ، سرما خوردگی ، شیرین کردن جوشانده ها وارام بخش قلب) (بهترین وبا ارزشترین عسل) |
اقاقیا |
ابگون زلال |
ورم های لوله گوارشی ، شیرین کردن شیر کودک ، ضد دیابت مفید برای ناراحتیهای صفرا، ملین و خوابآور و مفید برای کمخونیو ضعف سیستم ایمنی. |
گندم |
سیاه زرد تیره یا قهوه ای تیره |
بارداری ، شیر دادن ، کمبود مواد معدنی وبیماریهای عروقی |
تمشک وحشی |
زلال کشت شده- سفید رنگ |
برونشیت ، گلو درد ، ورم گلو، حلق وحنجره |
آفتابگردان |
زرد طلایی |
وجود مقدار بیش از حد کلسترول مدر و نرم کننده سینه، مفید برای ناراحتیهای ریه و حنجره و مسکن سرفه و سرماخوردگی. |
اوکالیپتوس |
تیره |
انگلهای روده ، سیاه سرفه ، عفونتهای معده ، ضدمالاریا، ضد آنفلوانزا، ضدسرماخوردگی و ضدبرونشیت."عسل کمیاب" |
گون |
زرد |
ضد )التهاب مثانه، ورم پروستات .رماتیسم( سنگ های ادراری، خواب اور،تقویت کننده حافظه، تقویت کننده معده و دستگاه گوارش، تقویت کننده مغز و اعصاب.، |
مرکبات |
زرد رنگ |
حالت عصبی.بی خوابی .میگرن. طپش قلب ضد تهوع و سم، نرم کننده سینه، مفید برای سرماخوردگی، کاهش ورمهای بدن، ضد عفونی کننده، تصفیه خون، اشتها آور، کاهش کلسترول و ضد باکتری و قارچ.تقویت حافظه و انرژی زا مقوی معده باد شکن کاهش ورم های بدن سکسکه کرم های روده مفید برای سرطان های معده ازدیاد متابولیسیوم پایه پیشگیری از انواع سرطان ها |
عسل بهار نارنج |
|
مقوی قلب، ضد بیخوابی، تقویت اعصاب و آرامبخش. |
عسل ریحان |
|
ضد میگرن، تقویت عمومی بدن و تقویت اعصاب و ضد کم خوابی. |
گشنیز |
عقیقی |
درمان سرفههای تحریکی، دردهای عضلانی، مفید برای آفت دهان، تقویت لثه و مفید برای زکام و اسپاسم ماهیچهای. |
جعفری |
|
تقویت مغز و حافظه، کاهش نفخو مفید برای گرفتگی عروق و ناراحتیهای روده. خلطآور، ملین، دفع کننده سنگ کلیه و ضد عفونت بدن |
شوید |
قرمز |
مقوی معده، ازدیاد شیر مادران، آرامبخش و حاوی اسیدهای معدنیمفید برای دل پیچه کودکان ،پایین آورنده چربی و کرسترول خون، تسکن درد مفاصل ، ضد باد معده ، مسکن درد قاعدگی ، ادرار آور ، ضد استفراغ،کند کننده ضربان قلب ، ضد چربی خون |
سیاه دانه |
|
ضد دردهای مفاصل، ضد سرفه، تصفیه کننده خون، ضد دردهای قاعدگی و ضد سنگ کلیه و مثانه ، ازدیاد شیر ، بادشکن ضد تهوع ، خواب آور و تقویت حافظه |
یونجه |
قرمز |
ملین و خون ساز ، ازدیاد شیر مادران ، ضد سرفه و تقویت اعصابوحافظه ، دارای ویتامین (A) و(K) ، مفید برای اختلالات عادت ماهیانه |
عسل بابونه
|
|
کاهش تب ، میگرن، سردرد ، آرتروز ، کاهش حساسیت ، ضد درد ، کاهش فشار خون ، دردهای استخوانی ، تقویت سیستم ایمنی بدن و تقویت مغز و حافظه. |
عسل کنار( سدر) |
عقیقی |
ضد کمخونی، تقویت قوای جنسی و تقویت اعصاب ، فعال کننده حافظه و رشد کودکان ، کمردرد ، تقویت موی سر ، تقویت اعضای رئیسه بدن و داراری پروتئین هیدولیزی |
2- بر اساس منطقه اسکان کلنی های زنبور عسل
در این تقسیم بندی، منطقه جغرافیایی ملاک نام گذاری این محصول است. مانند عسل سبلان ، کردستان ، آذربایجان ، تکاب ، لار ، جنگل های شمال کشور ، طالقان و دماوند.
3- متناسب با زمان تولید :
الف) عسل بهاره ، مثل عسل مرکبات و عسل اقاقیا که زنبور عسل در اوایل بهار جمع آوری می کند.
ب)عسل تابستانی که گاهی از اوقات آن را عسل پاییزه نیز می نامند و زمان جمع آوری آن اواسط تابستان یا حتی اوایل پاییز است مثل عسل آویشن، اسپرس، عسل گون.
براساس طبقه بندی دیگر عسل به سه دسته تقسیم میگردد:
عسل مخلوط عسل جنگلی عسل تک گل
1- عسل مخلوط
اغلب عسلهای تجاری از این دستهاند که برای داشتن کیفیت باثبات، انواع مختلف عسلهای حاصل از گلهای مختلف را با هم مخلوط میکنند تا به رنگ، طعم، دانسیته و سایر خصوصیات مطلوب و یکنواخت برسند.
2- عسل جنگلی
این نوع عسل از چند نوع گیاه وحشی که هر ساله در مناطق خاصی میرویند به دست میآید و به دلایل آب و هوایی، مزه و طعم آن ممکن است از سالی به سال دیگر متفاوت باشد. از این دسته میتوان عسل تیره رنگ جنگلی را در آلمان نام برد که طرفداران خاص خود را دارد. عسلهای تولیدشده از جنگل و کوههای اروپایی مرکزی بیشتر از درختان کاج PINUSSPP و عسلهای حاصل از MANUKA در نیوزلند از گیاه LEPTESPERMUM SCOPARIUM دارای خاصیت بسیار قوی ضد میکروبی است.
3- عسل تک گل
این نوع عسل حاصل زنبورهایی است که در منطقه مشخصی نگهداری شدهاند و تغذیهشان از گردههای یک نوع گل میباشد و اغلب دارای طعم و رنگ مخصوص به خود میباشند، به عنوان مثال در آفریقای شمالی (مصر) زنبورها در مناطق خاصی اطراف باغات مرکبات زندگی میکنند و تنها از شکوفههای مرکباتعسل میسازند. به دلیل تنوع زیاد گلهایی که زنبور از آنها عسل تهیه میکند.